Płatki owsiane – może polubisz je tak samo jak ja

Nie znam, więc nie lubię płatków owsianych

Sama nie wiem czemu tak długo, szerokim łukiem omijałam płatki owsiane. Chyba za bardzo kojarzyły mi się z zupą mleczną z dzieciństwa, chociaż nie pamiętam czy jadłam płatki owsiane w przedszkolu. Mama w domu na pewno nie katowała mnie tego typu potrawami, bo wiedziała, że w przedszkolu często mi je serwują.

Wiem, że to było strasznie dawno, ale pewne rzeczy z dzieciństwa siedzą w nas bardzo długo i trudno się ich pozbyć. W dorosłym życiu często słyszałam, że płatki owsiane są zdrowe i warto je jeść, ale chyba omijałam je na przekór. Miałam dość “nacisków” na zdrowe odżywianie, o którym ciągle słuchałam. Uważałam, że to chwilowa moda i nie chciałam jej ulegać. 

Z czasem zaczęłam bardziej przekonywać się do zdrowego odżywiania i postanowiłam spróbować niektórych produktów. W pewnym momencie kupiłam nawet płatki owsiane, nie wiedząc dokładnie co z nimi zrobić. Kiedy czytałam, że mam je gotować, albo przygotowywać dzień wcześniej, to jakoś mi się odechciewało. W dodatku z tyłu głowy cały czas miałam, że na pewno nie będą mi smakowały. Tak więc, płatki owsiane przesypane do słoika stały w szafce kuchennej dość długo. Gdy uznałam, że stoją już zbyt długo, wyrzuciłam je ptakom.

Płatki owsiane – wspomnienie dzieciństwa

W międzyczasie bardzo polubiłam musli i dodawałam je do różnych jogurtów i sałatek owocowych. Zaczęłam zwracać uwagę na skład musli. Wtedy właśnie na nowo odkryłam płatki owsiane, które jedzone przecież na surowo, bardzo mi smakowały. Na początku myślałam, że są jakoś specjalnie przygotowane, dosładzane czy coś w tym rodzaju. Ale gdy jedząc musli wybierałam z niego same płatki owsiane, nie czułam dodatkowej słodyczy i same w sobie mi smakowały.

Z rozrzewnieniem przypominałam sobie smak ziaren próbowanych na polach w dzieciństwie. I odkryłam, że faktycznie płatki owsiane smakowały jak rozgryzione na polu ziarna owsa. Wspominałam też, że takie kłosy owsa często były zawijane w złotko po czekoladkach i stanowiły piękną kolorową ozdobę domu. Czasem widziałam takie bukiety u mojej Babci.

Bardziej łaskawym okiem zaczęłam patrzeć na płatki owsiane i szukać ich oraz samych ziaren owsa w innych produktach. Wtedy jeszcze nie patrzyłam na to co mogą dać mi płatki owsiane, wiedziałam tylko, że są zdrowe. Uznałam, że najpierw spróbuję polubić ich smak, a dopiero później dowiem się, jakie właściwości odżywcze i zdrowotne mają płatki owsiane.

To tu też są płatki owsiane?

Przekonując się do płatków owsianych, zaczęłam kupować pieczywo owsiane. Okazało się, że zarówno chleb jak i bułki owsiane bardzo mi smakowały. Nadal chętnie kupuję pieczywo owsiane, bo lubię jego smak i strukturę. Podoba mi się to, że mogę jeść je z różnymi dodatkami. Pieczywo owsiane pasuje do nabiału, np. sera twarogowego czy wiejskiego oraz jajek. Dobrze komponuje się z warzywami, jeszcze korzystniej wpływając na zdrowie. Ale idealnie nadaje się też do jedzenia na słodko np. z miodem lub dżemem. A jeśli mam ochotę na szynkę lub inną wędlinę, szykując kanapkę spokojnie mogę sięgnąć po pieczywo owsiane.

Potem odkryłam pyszną granolę, którą zamiennie z musli dodawałam do jogurtów lub sałatek owocowych. Lubiłam też jeść ją zamiast chipsów i trochę miałam wyrzuty sumienia, że jem taką dobrą słodką przekąskę. Gdy zobaczyłam, że granola to po prostu płatki owsiane, to coraz bardziej się do nich przekonywałam. 

A kiedy pierwszy raz spróbowałam ciastek owsianych wiedziałam, że często będę po nie sięgać. Byłam zaskoczona, że płatki owsiane nadają się do słodkich wypieków i zaczęłam szukać informacji, jak jeszcze wykorzystać płatki owsiane. Na początku bałam się robić własne owsianki, dlatego żeby się do nich bardziej przekonać kupowałam gotowe owsianki błyskawiczne, które bardzo mi smakowały. Były moją ulubioną przekąską, zwłaszcza gdy chciałam zjeść coś na ciepło. Teraz komponuję i przygotowuję własne owsianki i wiem, że nie ma w nich substancji słodzących, zapachów i konserwantów. Moje owsianki są równie pyszne, chociaż mniej słodkie, ale mi to pasuje i nie mam potrzeby ich dosładzać.

Trzy rodzaje płatków owsianych

Płatki owsiane występują w trzech wersjach, w zależności od ich przetworzenia. Musimy jednak pamiętać, że im bardziej przetworzona jest żywność, tym mniej zawiera wartości odżywczych.

Płatki owsiane zwykłe powstają w procesie zgniatania całych ziaren owsa, dzięki czemu  zawierają najwięcej wartości odżywczych. Nie nadają się do jedzenia na surowo, bo są zbyt twarde. Muszę przyznać, że nigdy sama ich nie kupiłam, więc raczej ich nie jadłam, no chyba, że były składnikiem czegoś innego co kupiłam. Dlatego na ich temat nie mogę więcej napisać.

Płatki owsiane górskie powstają z ziaren pokrojonych i poddanych procesowi odparowania. Dzięki temu nie wymagają tak długiego gotowania lub innej obróbki termicznej. Wystarczy gotowanie ich przez 10 minut i będą już odpowiednie. Ale muszę przyznać, że zdarzało mi się jeść je w formie owsianki, zalewanej gorącą wodą lub mlekiem bez gotowania i nic mi nie było. Płatki górskie zawierają więcej składników odżywczych, niż błyskawiczne płatki owsiane, o których za chwilę napiszę. Mimo to, osobiście do przyrządzania owsianki wolę płatki błyskawiczne. Płatki górskie są grubsze i twardsze, częściej wybieram je jako dodatek do jogurtu lub sałatki owocowej. Uważam, że pasują do tego lepiej niż płatki błyskawiczne i wtedy też jem je na surowo. Płatki górskie bardzo dobrze nadają się też do pieczenia ciast, ciastek i batonów, bo nadają ciekawą, bardziej chropowatą strukturę.

Płatki owsiane błyskawiczne oprócz krojenia i zgniatania są jeszcze nawadniane. Na skutek przetworzenia mają najmniej wartości odżywczych, co nie znaczy, że są bezwartościowe. Nadal są zdrowe i warto po nie sięgać. Płatki błyskawiczne nie wymagają gotowania, wystarczy zalać je gorącym mlekiem lub wodą. Uważam, że idealnie nadają się do przygotowywania owsianek. Często wykorzystuję je w pracy, gdzie nie mam możliwości gotowania płatków, więc po prostu zalewam je wrzątkiem.

Owsianka – tak łatwo ją przygotować

Przygotowując owsiankę możemy wykorzystać różne ulubione dodatki, tak żeby owsianka nie była tylko szarą papką bez smaku. Jeśli do przyrządzenia owsianki wybierzemy mleko, automatycznie poprawimy jej smak. Ale zwiększymy też jej kaloryczność, co może być ważne dla osób, które liczą kalorie. Trzeba też pamiętać, że smak mleka nie pasuje do wszystkiego. Owsianka na wodzie wymaga polepszających smak dodatków. Chociaż muszę się przyznać, że zdarzyło mi się jeść po prostu płatki owsiane zalane wrzątkiem i taka owsianka też mi smakowała. 

Niektórzy proponują gotować płatki owsiane razem z wybranymi dodatkami. Ja akurat nie jestem zwolenniczką tak przygotowywanej owsianki. Uważam, że nie każdy dodatek dobrze smakuje po ugotowaniu. Nie lubię np. gotowanych orzechów czy rodzynek, ale jak kto woli. Ja lubię zrobić bazę, czyli ugotować lub zalać wrzątkiem albo mlekiem płatki owsiane i dopiero gdy odpowiednio nasiąkną, dodawać to co lubię. 

Wspomnę tylko jeszcze, że suche płatki owsiane można uprażyć na patelni, uważając żeby się nie przypaliły. Prażone płatki owsiane ciekawie wyglądają i smakują. Idealnie komponują się z syropem klonowym, orzechami, migdałami i cynamonem.

Ciekawe dodatki do słodkiej i wytrawnej owsianki

Kiedy mam już odpowiednio przygotowaną owsiankę lubię do niej dodać:

• pokrojonego banana i masło orzechowe
• starte jabłko, gruszkę i cynamon
• startą marchewkę, jabłko i rodzynki
• surowe owoce i cynamon lub wiórki kokosowe
• pokrojone orzechy, migdały i nutellę lub miód
• pokrojone orzechy, masło orzechowe i cynamon
• suszone owoce i sezam lub inne pestki
• żurawinę i pestki dyni lub słonecznika
• cząstki pomarańczy i startą czekoladę lub nutellę

Ale owsianka to nie tylko słodki posiłek, możemy przyrządzić ją w wersji wytrawnej dodając:

• bulion lub rosół z warzywami
• duszone pieczarki z papryką i przyprawy
• drobno pokrojone grillowane mięso i smażoną cebulkę
• pokrojoną szynkę, starty ser żółty i natkę pietruszki lub inne zioła
• pomidory (suszone lub surowe) i bazylię z czosnkiem
• jajecznicę i szczypiorek lub suszone pomidory

Można też łączyć powyższe dodatki w inny sposób lub dodawać inne ulubione składniki. Czasem najlepsza owsianka wychodzi wtedy, gdy dodamy do niej coś czego nie planowaliśmy, a mamy to po prostu pod ręką.

Jak wykorzystać płatki owsiane w kuchni?

Płatki owsiane są bardzo wszechstronne. I nie mam tu na myśli maseczek owsianych czy płukanek do włosów, chociaż i tu płatki owsiane świetnie się sprawdzą. Ja bardziej skupiam się na wykorzystaniu płatków owsianych w kuchni. A ponieważ płatki owsiane dobrze łączą się z różnymi smakami, można ich używać do różnych potraw. Bardzo dobrze nadają się do przygotowywania omletów, naleśników i zdrowych racuchów oraz placków ziemniaczanych. Świetnie zastąpią słodką kruszonkę do ciast, która będzie o wiele mniej kaloryczna i o wiele zdrowsza od popularnej kruszonki. Płatki błyskawiczne lub otręby owsiane, mogą z powodzeniem zastąpić wpijającą dużo tłuszczu, panierkę z bułki tartej. Mogą też zastąpić bułkę tartą lub chociaż ograniczyć jej ilość, w przyrządzaniu kotletów mielonych. 

Ja najczęściej wykorzystuję płatki lub otręby owsiane gdy robię kotlety z warzyw. Są bardzo pomocne zwłaszcza w przypadku warzyw, puszczających dużą ilość soku. Mam tu na myśli np. kotlety z cukinii i marchewki lub z grillowanego bakłażana. W przypadku niektórych warzyw, samo odciśnięcie soku może być niewystarczające, żeby kotlety się nie rozwalały. Płatki owsiane lub otręby wchłoną nadmiar wilgoci i zwiążą całość. Trzeba tylko pamiętać, że płatki i otręby potrzebują troszkę czasu, żeby napęczniały. Lepiej więc na początek dać ich mniej, żeby kotlety nie były za suche. 

Oczywiście nie mogę nie wspomnieć, o słodkich wypiekach z dodatkiem płatków owsianych. Łącząc różne słodkie dodatki możemy upiec pyszne ciasta, ciasteczka i batoniki. Czasem wystarczy, że namoczoną owsiankę z ulubionymi dodatkami włożymy do lodówki, a następnie pokroimy i mamy gotowe pyszne i zdrowe batoniki. Warto też zrobić zdrową, domową granolę z płatków owsianych, piekąc je w piekarniku. 

Właściwości odżywcze płatków owsianych

Mam nadzieję, że już narobiłam Wam smaka na płatki owsiane i zaczniecie po nie sięgać. Ale, żeby jeszcze bardziej Was zachęcić, napiszę jakie właściwości zdrowotne i odżywcze mają płatki owsiane. Liczę na to, że kiedy zobaczycie, że płatki owsiane łączą smak i zdrowie, spojrzycie na nie bardziej łaskawie.

Płatki owsiane zawierają witaminy E, K, B1 i B5. W płatkach owsianych znajdują się też bardzo cenne składniki mineralne: potas, magnez, żelazo, fosfor, miedź, chrom i cynk. Owies to bardzo bogate źródło błonnika, który jest niezbędny i bardzo pomocny w procesie trawienia. Błonnik pęczniejąc w żołądku zmniejsza uczucie głodu, pozwalając nam na doczekanie do kolejnego posiłku bez sięgania po przekąski. Błonnik w jelitach zapobiega zaparciom i sprawnie pomaga pozbyć się toksyn z organizmu. 

Dodatkowo płatki owsiane dostarczają zdrowych, niezbędnych do życia nienasyconych kwasów tłuszczowych. Pomagają ograniczyć poziom złego cholesterolu we krwi oraz zmniejszają ryzyko zachorowania na raka jelita grubego. Sprzyjają też osobom chorującym na cukrzycę, bo po ich spożyciu poziom glukozy we krwi wzrasta stopniowo, bez nagłych skoków, które są niebezpieczne. 

Czemu akurat teraz piszę na temat płatków owsianych? Ponieważ za kilka dni, a dokładniej 10 października przypada Światowy Dzień Owsianki. Czemu więc nie czekam z publikacją dokładnie w to święto? Chciałam dać Wam czas na bliższe poznanie płatków owsianych i ich zakup, jeśli jeszcze tego nie zrobiliście. Dokupcie też ulubione składniki i ze smakiem obchodźcie Światowy Dzień Owsianki. 

A może nie chcecie czekać aż 5 dni i od razu sięgnięcie po płatki owsiane? Może polubicie je tak samo jak ja i będziecie je jeść, nie tylko z okazji święta. Mam skromną nadzieję, że Was do nich przekonałam.

Ana