Warzywa korzeniowe – smaczne, zdrowe, kolorowe

Warzywa korzeniowe rozgrzeją organizm

Jesień i zima, to pory roku, w których częściej sięgamy po warzywa korzeniowe, chociaż te dostępne są przez cały rok. O ile wiosną jesteśmy spragnieni świeżych witaminek i szukamy ich w różnych nowalijkach, o tyle zimą czujemy, że nasz organizm, każe sięgać nam po warzywa korzeniowe. Wiosenne nowalijki i dostępne cały rok, różnego rodzaju zieleninki, możemy jeść głównie na surowo. Raczej nie gotuje i smaży się sałaty, rzodkiewki, czy ogórka, więc możemy je zjeść tylko na zimno.

Natomiast warzywa korzeniowe, mają tą zaletę, że oprócz tego, że możemy jeść je na surowo, to możemy też wykorzystać je na ciepło. Myślę, że właśnie dlatego organizm, domaga się ich w okresie jesienno-zimowym. Warzywa korzeniowe, mogą doskonale rozgrzać nas w chłodne dni i dostarczyć nam energii, którą szybciej tracimy, próbując utrzymać ciepłotę ciała. 

Dlatego, z racji pory roku i nie najciekawszej pogody, w dzisiejszym wpisie przybliżę zdrowe warzywa korzeniowe. Opiszę tylko te, najbardziej popularne w naszym kraju i co za tym idzie dostępne w sklepach i na targowiskach. Napiszę jakie mają właściwości i jak można je wykorzystać, nie tylko w jesienno-zimowej diecie. Mam nadzieję, że zostaną bardziej zauważone i docenione, bo na to zasługują.

Zdrowe właściwości marchewki

Marchewki, to chyba najbardziej popularne warzywa korzeniowe. Wprawdzie są dostępne cały rok, to najbardziej soczyste i chrupiące, są te kupione latem. Pamiętam, jak byłam dzieckiem, to najlepszą marchewką, jaką jadłam, była ta prosto z naszego ogródka. Nawet jej nie myłam, tylko wycierałam w trawę i chrup, chrup. To było chyba jedyne warzywo, po które sama sięgałam. 

Marchewka, jak zresztą większość warzyw, jest bardzo zdrowa. Zawiera dużą dawkę witaminy A, która korzystnie wpływa na wzrok i skórę. Ponadto w marchewce, znajdziemy witaminy E, K i B6 oraz żelazo, wapń, miedź, cynk, potas i magnez. Dzięki marchewce, dostarczymy organizmowi, też dużej ilości luteiny, która chroni, przed zwyrodnieniem plamki żółtej w oku. Marchewka, zawiera również cholinę, która wpływa na dobry nastrój oraz koncentrację. Dlatego marchewkę powinny przegryzać osoby, które się uczą albo pracują umysłowo oraz te narażone na stres.  

Marchewka ma jeszcze jedną ciekawą zaletę. Otóż dzięki dużej ilości karotenu, idealnie zarumieni nam kolor skóry, bez zbędnych promieni UV. Picie 1-2 szklanek soku z marchwi dziennie, sprawi, że nasza skóra, będzie wyglądała dużo zdrowiej. Przyspieszy to również opalanie i pomoże utrzymać opaleniznę.

Marchewki – warzywa korzeniowe w diecie

Naturalnie lekko słodkie marchewki, idealnie nadają się do wielu dań, jak i do przegryzania na surowo. Marchewkę, możemy zetrzeć na tarce, o dowolnej grubości oczkach, pokroić w słupki, kostkę czy plasterki. Ta w wersji surowej, świetnie zastąpi inne kaloryczne przekąski, możemy ją maczać w różnych dipach, np. na bazie jogurtu. Idealnie nadaje się do surówek, połączona np. z kapustą czy jabłkiem.

Marchewkę, możemy też gotować, dusić i grillować. Najczęściej kojarzona jest groszkiem, ale mi bardzo smakuje duszona z cebulą. Idealnie komponuje się z brokułami, które też są trochę słodkawe. Bardzo lubię też skarmelizować startą marchewkę na patelni. Taka marchewka świetnie pasuje do łopatki. Oczywiście marchewka jest dodawana do prawie każdej zupy, nie tylko do rosołu. Możemy zrobić z niej też gęstą i sycącą zupę krem. 

Słodycz marchewki, sprawia, że ta często jest wykorzystywana do różnego rodzaju soków. Komponuje się z wieloma owocami, z którymi dostarcza nam jeszcze więcej witamin. Oczywiście możemy też robić typowo warzywne soki na bazie marchewki. Ale pamiętajmy, że marchewka, to również deser, w postaci pysznego ciasta marchewkowego.

Niedocenione właściwości pietruszki

Kolejne warzywa korzeniowe czyli pietruszki, zawierają przede wszystkim ogromne źródło witaminy C. Wprawdzie najwięcej znajdziemy jej w natce, ale korzeń pietruszki ma jej też całkiem dużo. Oprócz witaminy C, w pietruszce znajdziemy też witaminy A, K, B oraz wapń, żelazo i jod. Pietruszka ma działanie przeciwzapalne i potrafi skutecznie zapobiegać nowotworom, oczyszczając organizm z toksyn. Dobrze wpływa na przemianę materii, pomaga przy problemach żołądkowych, wspomaga wątrobę i woreczek żółciowy. Ale pietruszka najbardziej znana jest, ze swojego dobroczynnego wpływu na układ moczowy. Ma działanie moczopędne, czym wspomaga pracę nerek. Jest polecana przy zapaleniu pęcherza moczowego i dróg moczowych. Dodatkowo pietruszkę, wykorzystuje się, jako lekarstwo napotne i przeciwgorączkowe.

Pietruszki – przemycone warzywa korzeniowe

Niestety pietruszka, nie jest tak popularna w naszej diecie i nie ma tylu zastosowań, co marchewka. Mam jednak nadzieję, że w dobie zdrowego odżywiania, wprawni kucharze, będą wymyślali coraz ciekawsze przepisy na wykorzystanie korzenia pietruszki. Chociaż i tak nie jest źle, pietruszkę możemy dodawać do różnych sałatek i surówek. Świetnie sprawdza się w różnych zupach, ale najbardziej popularna jest jako zupa krem. Dobrze pasuje też jako dodatek do mięs i sosów.

Jeśli do pietruszki dodamy jeszcze inne warzywa korzeniowe, np. marchewkę i seler, uzyskamy świetne kotleciki warzywne. Robię takie często, bo mam w domu wegetariankę i powiem Wam, że jedzą je chętnie nawet mięsożerni domownicy. Ja osobiście bardzo lubię pietruszkę i staram się ją przemycać w różnych daniach. Wykorzystując też inne warzywa korzeniowe, dodaję ją np. do gotującego się ryżu i mam gotowe risotto. Korzeń pietruszki wykorzystuję też do zapiekanek z makaronu.

Właściwości selera korzeniowego

Czas na seler korzeniowy, który nie jest może zbyt atrakcyjny z wyglądu, ale nie oceniajmy go w ten sposób. Pod swoją grubą skórką chowa więcej fosforu niż inne warzywa korzeniowe. Znajdziemy w nim również żelazo, magnez, potas, wapń i cynk. Podobnie jak inne warzywa korzeniowe, zawiera duże ilości witaminy C i  K. 

Dzięki swoim właściwościom korzeń selera wspomaga pracę nerek i działa moczopędnie. Ze względu na duże ilości błonnika pokarmowego, dobrze wpływa na trawienie i jest pomocny przy zaparciach. Ponieważ jest niskokaloryczny, chętnie sięgają po niego osoby na dietach odchudzających. Ponadto seler pomaga obniżyć ciśnienie tętnicze i poziom złego cholesterolu w organizmie. Korzeń selera dobrze wpływa na odporność organizmu i jest stosowany przy zapaleniu dróg oddechowych. Ale korzeń selera to również świetny afrodyzjak i lek korzystnie wpływający na lepsze samopoczucie. 

Korzeń selera wykorzystywany w kuchni

Zaletą korzenia selera jest to, że jego smak może ograniczyć dodawanie soli do przygotowywanych potraw. Korzeń selera jest idealnym składnikiem zup i gulaszu. Można z niego wyczarować pożywną zupę krem. Połączony z ziemniakami tworzy świetne puree. Bardzo dobrze pasuje do różnego rodzaju mięs, zwłaszcza tych duszonych. Gotowany seler jest idealnym dodatkiem do sałatek. Korzeń selera można też podsmażać i piec, np. z innymi warzywami. Z selera można zrobić zdrowe frytki, posypując go mieszanką przypraw. 

W wersji surowej świetnie nadaje się do prostej surówki, z dodatkiem rodzynek, które idealnie się z nim komponują. Seler bardzo dobrze pasuje też do jabłek, co również można wykorzystać przy robieniu surówki. Oczywiście korzeń selera można wyciskać i dodawać do soków warzywnych.

Warzywa korzeniowe – buraki ćwikłowe

W burakach znajdziemy witaminy A,C, K, E i B6 oraz cenne składniki mineralne wapń, żelazo, sód, cynk i magnez. Buraki zawierają też bardzo dużo kwasu foliowego, dlatego poleca się je kobietom w ciąży. Bardzo dobrze wspomagają układ krwionośny, pomagając obniżyć ciśnienie tętnicze krwi oraz poziom cholesterolu. Wzmacniają naczynia krwionośne, a dzięki dużej ilości łatwiej wchłanianego żelaza są pomocne przy anemii. Błonnik zawarty w burakach, pomaga zlikwidować zaparcia i wspiera odchudzanie, dając uczucie sytości. Buraki wspomagają również wątrobę i woreczek żółciowy. Idealnie oczyszczają organizm z toksyn, usuwając zwłaszcza kwas moczowy. Ponadto buraki są idealne dla wzmocnienia odporności. Świeży sok z surowego buraka pomaga między innymi w leczeniu kaszlu.

Jak wykorzystać buraki ćwikłowe?

Korzeń czerwonego buraka można jeść na surowo, w postaci surówek, np. z jabłkiem. Można też cienkie plasterki buraka położyć na kanapce lub przegryzać z dietetycznym dipem. Surowy burak nadaje się też do przyrządzania zdrowych soków, np. z dodatkiem jabłka lub pomarańczy. Buraki można również gotować, dusić lub podsmażać. W ten sposób wyczarujemy pyszną zupę czy dodatek do innych dań. Bardzo popularne są buraki tarte z chrzanem. W dobie wegetarianizmu, buraki wykorzystuje się do robienia kotlecików np. z dodatkiem kaszy jaglanej. Buraki wykorzystywane są też w przetworach, coraz popularniejsze są buraki marynowane w całości lub plasterkach.

Warzywa korzeniowe, mają również zdrowe liście

Warzywa korzeniowe oprócz wartościowych dolnych części, którym poświęcam ten artykuł, mają też jadalne, zdrowe liście, którym też warto się przyjrzeć. Natka pietruszki, to najczęściej wykorzystywane zielone listki warzyw korzeniowych. I bardzo dobrze, bo to ogromne ilości witaminy C, mają jej więcej niż słynące z tego cytrusy. Między innymi, dlatego natka pietruszki, to idealne zioło na odporność. Natka pietruszki oprócz dobroczynnych składników, które zawiera korzeń pietruszki, ma też inną zaletę. Jest świetnym odświeżaczem oddechu, czasem dziwię się, że nie produkuje się past do zębów czy cukierków odświeżających na bazie natki pietruszki. Żucie i ssanie natki pietruszki, świetnie odświeża oddech, dlatego polecam ją na dniach białkowych, na diecie ONZ. Ponadto żucie natki pietruszki poleca się przy zapaleniach jamy ustnej i gardła.

Bardzo podobne do natki pietruszki są listki selera, mam tu na myśli ten korzeniowy. Listki selera są trochę większe od natki pietruszki, bardziej mięsiste i wyraziste w smaku. Podobnie jak natka pietruszki, liście selera zawierają o wiele więcej witaminy C niż ich korzeń. Również mają działanie moczopędne i pomagają przy stanach zapalnych. Znajdziemy w nich duże ilości magnezu i wapnia. Oba rodzaje tych listków, wykorzystuje się do zup, sosów, dipów, kanapek i surówek.

Jadalne liście marchwi i buraka

Jest jeszcze jedna natka, która przez długie lata, była po prostu wyrzucana, a mianowicie natka marchewki. Prawdopodobnie wykorzystujemy ją rzadziej, dlatego, że ma lekko gorzkawy smak. Natomiast powinniśmy docenić jej właściwości. Posiada np. o wiele więcej witaminy C niż korzeń marchewki oraz dużo witaminy K. Natka marchewki ma działanie moczopędne i pomaga oczyszczać organizm. Dodatkowo działa przeciwzapalnie i jest pomocna przy obrzękach. Ostatnio coraz częściej szuka się sposobu na wykorzystanie natki marchewki, bo szkoda wyrzucać takie dobro. Wykorzystuje się ją do zup i soków. Coraz bardziej popularne jest też pesto z natki marchewki. A ja czekam na jeszcze inne ciekawe pomysły na te zielone listki.

Zostały nam jeszcze listki buraka, zwane botwiną, które zawierają więcej wapnia niż korzeń buraka. Dodatkowo w botwinie znajdziemy witaminy A, K, C, D i E. Botwinę często wykorzystujemy na zupę i letnie chłodniki. Ale botwina, to również doskonały składnik surówek i sałatek. Świetnie sprawdza się też jako dodatek do soków.

Kolorowe warzywa korzeniowe

Wszystkie opisane warzywa korzeniowe, możemy zamrozić, ususzyć lub zagotować w słoikach. Będzie to pomocne, gdy będziemy chcieli wykorzystać tylko trochę np. do zupy czy sosu. Warzywa korzeniowe możemy łączyć ze sobą, co sprawi, że potrawa będzie bardziej kolorowa i chętniej ją zjemy, bo jemy też oczami. Podoba mi się to, że warzywa korzeniowe mają różne kolory, przez co nie są takie bezbarwne. Lubię kolorować nimi nieciekawie wyglądający ryż czy kaszę.

Pamiętajmy też, że kolorowe warzywa korzeniowe świetnie zastąpią niezdrowe chipsy. Wystarczy pokroić je w cienkie plasterki i ususzyć w piekarniku. Możemy poprawić ich smak ziołami, np. tymiankiem, koperkiem czy bazylią. Te biało-kremowe warzywa korzeniowe, możemy oprószyć mieloną papryką. Podając dzieciom takie kolorowe chipsy, sprawimy, że chętnie sięgną po zdrowe warzywa korzeniowe. Mam nadzieję, że po dzisiejszym wpisie, nie tylko dzieci będą częściej sięgały po warzywa korzeniowe. Jeśli zachęciłam do tego chociaż paru z Was, to było warto. Dajcie znać, czy mi się to udało.

Ana