Dzika róża – kartka z zielnika. Ale po co i z czym to się je?

Dzika róża – brzydsza, ale bardziej wartościowa

Często szukam pomysłu jakie zioło w kolejności ma trafić na kartki mojego zielnika. Tym razem wybór był bardzo łatwy. Uznałam, że w tym momencie z racji nazwy, dzika róża będzie najlepszym wyborem. Ma to być poniekąd kontynuacja moich ostatnich wpisów na temat dzikich ziół. W “Zioła dziko rosnące, czyli bukiet ziół z letniego spaceru” opisywałam zioła, których używamy na co dzień, a które rosną np. na łąkach. Zachęcałam do poznania ich w naturalnym środowisku. Natomiast w “Dzikie zioła podobne z wyglądu do innych dzikich roślin”, przestrzegałam przed niebezpiecznymi pomyłkami podczas ewentualnego samodzielnego zbierania dzikich ziół. Dlatego tym razem bliżej opiszę zalety dzikiej róży, którą możemy znaleźć podczas spaceru na łonie natury.

Klasyczna róża – piękna królowa kwiatów, która zdobi ogrody i najpiękniejsze bukiety. Poza swoją urodą i pięknym zapachem daje nam też właściwości wykorzystywane w kosmetyce i aromaterapii. W jej cieniu (oczywiście w przenośni) rośnie jej brzydsza kuzynka, uznawana za gorszą – dzika róża. I chociaż dzika róża nie ma tak imponujących kwiatów, to też kusi zapachem i wabi owady. W dodatku posiada wiele właściwości, które wykorzystywane są w medycynie, kosmetyce oraz kuchni. 

Dzika róża nie jest też tak kapryśna w uprawie jak szlachetna i wyniosła klasyczna róża. Ta przeważnie wybiera piękne ogrody i specjalne uprawy, na których traktowana jest jak na królową przystało. Dzikiej róży wystarczą obrzeża łąk i dróg lub zwykłe rowy. Nie potrzebuje specjalnych warunków i urośnie praktycznie wszędzie. Nie wymaga także specjalnego traktowania. Klasyczna róża ma wiele odmian, ale przeważnie rośnie jako mały lub średni krzew. Krzewy dzikiej róży są bardziej okazałe i łatwo się rozrastają. Dzika róża również może pochwalić się wieloma gatunkami. Jej kwiaty mają różne kolory, a owoce różne kształty.

Zdrowotne właściwości dzikiej róży

Dzika róża dzięki dużej zawartości witaminy C i przeciwutleniaczy, wspiera układ odpornościowy chroniąc go  przed chorobami. W dzikiej róży znajdziemy też cenne witaminy A, E i K oraz te z grupy B. O wpływie witamin na nasz organizm pisałam w “Witaminy i ich naturalne źródła pochodzące z żywności”. Dzika róża jest także bogata w składniki mineralne potas, magnez, wapń i żelazo. Niedobór składników mineralnych może skutkować niewłaściwym funkcjonowaniem organizmu. Więcej na ten temat pisałam w “Składniki mineralne w pożywieniu – gdzie i po co ich szukać?”. 

Pozytywnie na nasze zdrowie wpływają też wchodzące w skład dzikiej róży olejki eteryczne, garbniki, pektyny, rutyna i kwasy organiczne. Ponadto dzika róża wykazuje działanie przeciwbakteryjne, przeciwzapalne i przeciwbólowe. Tak bogaty skład i działanie sprawiają, że dzika róża pomaga na wiele dolegliwości i wykorzystywana jest do produkcji leków i suplementów diety. Można znaleźć ją w olejkach, tabletkach, maściach i syropach. Najwięcej składników odżywczych znajdziemy w owocach dzikiej róży i to one są głównym składnikiem farmaceutyków. Jednak również kwiaty dzikiej róży są cenne i można używać ich w wersji świeżej lub suszonej.

Na co pomaga dzika róża?

Olej z dzikiej róży stosowany jest głównie przy stanach zapalnych skóry, ale nadaje się do spożycia i pomaga na wiele dolegliwości. Można smarować nim zaczerwienione i bolące dziąsła. Przeciwzapalne i przeciwbakteryjne właściwości dzikiej róży wykorzystuje się do leczenia trudno gojących się ran i oparzeń. W tym celu można stosować olejek, maść lub zrobić napar z płatków dzikiej róży do przemywania skóry. Dzika róża posiada właściwości rozjaśniające, co pomoże rozjaśnić blizny, by stały się mniej widoczne. Stosowana wewnętrznie w postaci naparów, syropów, tabletek i proszku, także korzystnie wpłynie na nasze zdrowie.

Dzika róża to bardzo pomocne zioło w przypadku niestrawności, wspiera układ pokarmowy i wątrobę, zwiększając produkcję żółci. Wykorzystuje się ją również do leczenia nadciśnienia tętniczego, chorób serca i układu naczyniowego. Dzięki dużej zawartości rutyny i witaminy C dzika róża korzystnie wpływa na uszczelnienie naczyń krwionośnych. Wykazuje także delikatne właściwości oczyszczające, moczopędne i rozkurczające. Działaniem tym wspiera pracę nerek, zapobiega kamicy i pomaga pozbyć się zbędnych składników przemiany materii.

Dzika róża bardzo dobrze sprawdza się także w przypadku bólu stawów, ponieważ wpływa na regenerację chrząstki i uśmierza ból. Doceniane są również właściwości dzikiej róży redukujące stres i poprawiające nastrój. Preparaty z dzikiej róży poleca się osobom, które wymagają wzmocnienia po przebytej chorobie

Dzika róża w kosmetykach do pielęgnacji skóry

Dzika róża wykorzystywana jest też w kosmetyce. Poza witaminami A i E, które korzystnie wpływają na skórę, włosy i paznokcie, dzika róża posiada też organiczne kwasy owocowe. Ich złuszczające i nawilżające działanie jest wykorzystywane między innymi do pielęgnacji skóry trądzikowej. W tym przypadku sprawdza się też antybakteryjne i przeciwzapalne działanie dzikiej róży.

W dzikiej róży znajdują się też antyoksydanty, które spowalniają starzenie się organizmu i wpływają na jego regenerację. Dlatego dzika róża sprawdza się w pielęgnacji skóry dojrzałej. Zmiękcza naskórek i wygładza zmarszczki zwiększając wytwarzanie kolagenu. Pomaga też zmniejszyć przebarwienia, które często pojawiają się z wiekiem. Dzięki właściwościom rozjaśniającym dziką różę często wykorzystuje się w preparatach pod oczy. Kosmetyki z dziką różą wykorzystywane są też do pielęgnacji skory wrażliwej i suchej. Bardzo dobrze nawilżają i regenerują skórę zmęczoną i szarą. Rozjaśniają ją i dodają blasku.

Dzika róża pomaga także w pielęgnacji włosów. Odbudowuje je i wzmacnia, przez co stają się bardziej elastyczne i mniej łamliwe. Wygładzona struktura włosów sprawia, że włosy bardziej się błyszczą i wyglądają zdrowo.

Do produkcji kosmetyków najczęściej wykorzystuje się olejek różany. Jest on dodawany jako dodatek zapachowy i ważny składnik kosmetyków. Można spotkać go w kremach, tonikach i płynach do mycia twarzy i ciała. W kosmetyce wykorzystuje się też wodę różaną, która działa tonizująco. Stosuje się ją głównie do przemywania twarzy i do kąpieli, a także jako płukankę do włosów.

Suszone płatki kwiatów dzięki intensywnemu, ale pięknemu zapachowi wykorzystuje się jako składnik potpourri. Zapach dzikiej róży korzystnie wpływa na poprawę nastroju i lepszy sen. Z powodzeniem można stosować go w aromaterapii. “Zioła do aromaterapii i dla pachnącego domu”.

Jak wykorzystać dziką różę w kuchni?

Dzika róża znalazła też zastosowanie w kuchni. Trzeba jednak przyznać, że wiele przetworów z dzikiej róży produkuje się nie tylko dla walorów smakowych, ale także dla tych korzystnie wpływających na zdrowie. Spożywać możemy zarówno przetworzone kwiaty, owoce i nasiona dzikiej róży.

Najpopularniejszym wykorzystaniem świeżych i suszonych płatków dzikiej róży są napary w formie zdrowych herbatek. Płatki dzikiej róży wykorzystuje się też do produkcji konfitury, którą najczęściej można spotkać ją jako nadzienie w pączkach. Bardzo dobre są też płatki dzikiej róży zasypane cukrem lub utarte z miodem.

Z owoców dzikiej róży przyrządza się soki, syropy oraz dżemy, galaretki i konfitury. Słodki smak dzikiej róży można wykorzystać jako dodatek do kanapki, owsianki lub jogurtu. Konfitury i dżemy mogą być idealnym nadzieniem do pączków, rogalików, knedli, naleśników i tostów. Podobnie jak słodka żurawina, dzika róża nadaje się jako dodatek do mięs, najlepiej dziczyzny.

Coraz częściej doceniane są też nasiona dzikiej róży, z których robi się nie tylko olej, który może być wykorzystywany w kosmetyce, ale także ten do spożywania. Można dodawać go do wielu potraw, jednak najlepiej sprawdzi się jako dodatek do sałatek. Olej z nasion dzikiej róży jest bardzo zdrowy, zawiera niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. “Tłuszcze w pożywieniu – czy naprawdę trzeba ich unikać’. Warto też pamiętać, że zawarte w dzikiej róży witaminy A, E i K rozpuszczają się w tłuszczach, więc olej różany może im w tym pomóc.

Dzika róża często służy też do aromatyzowania innych produktów, najczęściej słodyczy i ciast. Jej smak i aromat możemy spotkać w wielu napojach. Z dzikiej róży wytwarza się też różne alkohole, między innymi wino i nalewki.

Czemu trzeba uważać na dziką różę?

Muszę jeszcze wspomnieć, że chociaż dzika róża posiada wiele cennych właściwości, to nie możemy bezkarnie i beztrosko po nią sięgać. Zgody lekarza na jej stosowanie wymagają osoby ze zwiększoną krzepliwością krwi. Dzika róża może wpływać na powstawanie zakrzepów, które mogą doprowadzić do udaru lub zawału. Najlepiej gdy zawsze stosując zioła skonsultujemy się z lekarzem ponieważ niektóre z nich działają jak leki. “Zioła mogą być niebezpieczne – kiedy i na które należy uważać?’. 

Poza tym dzika róża jest bardzo bezpiecznym ziołem. Świadczyć o tym może fakt, że jest polecana kobietom w ciąży i karmiącym piersią. Produkty z dzikiej róży można też podawać małym dzieciom od szóstego miesiąca życia. Lekko słodki smak dzikiej róży z pewnością będzie im smakował. 

I tak przedstawiłam Wam kolejne zioło, które możemy znaleźć prawie wszędzie. Pamiętajcie, że jeśli zdecydujecie się na samodzielne zbieranie płatków lub owoców dzikiej róży, koniecznie róbcie to w rękawiczkach i w długim rękawie. Dzika róża zna swoją wartość i broni jej licznymi drobnymi kolcami. Jeśli nie macie czasu lub doświadczenia w zbieraniu i przetwarzaniu dzikiej róży, w sklepach na pewno znajdziecie wiele przetworów, w których to dzika róża jest królową.

Ana